Almanya’da yapılan kapsamlı bir araştırma, ultra işlenmiş gıdalarda yer alan ve erken ölüm riskini en çok artıran katkı maddelerini ortaya koydu.

Ultra işlenmiş gıdaların; obezite, kalp hastalıkları, tip 2 diyabet ve bazı kanser türleri gibi yaşamı kısaltan birçok sağlık sorununa yol açabileceği uzun zamandır biliniyordu. Ancak yeni bir çalışma, bu tür gıdaların hangi bileşenlerinin en zararlı olduğunu ayrıntılı biçimde inceledi.

İşlenmiş gıdalar

Araştırmada, 2006-2010 yılları arasında Birleşik Krallık’ta yetişkin bireylerin sağlık verilerini toplayan “UK Biobank” adlı veri tabanı kullanıldı. Ortalama yaşı 57 olan 180 binden fazla katılımcının yüzde 57’si kadın, yüzde 43’ü erkekti.

NTV’nin Daily Mail’den aktardığı habere göre bilim insanları, ultra işlenmiş gıdalarda yaygın olarak bulunan katkı maddelerini beş ana kategoriye ayırdı: tatlandırıcılar, tat güçlendiriciler, renklendiriciler, şeker çeşitleri ve aroma vericiler. Bunların hepsinin, yüksek tüketim düzeylerinde erken ölüm riskini artırdığı tespit edildi.

Şekerli yiyecekler

Araştırmaya göre katılımcıların günlük kalori alımının ortalama yüzde 20’si ultra işlenmiş gıdalardan (UPF) oluşuyordu. Bu gıdalar, evde kullanılan temel malzemelerle yapılamayan, genellikle birden fazla katkı maddesi içeren ürünler olarak tanımlanıyor.

11 yıl süren takip sonucunda 10 bin 203 katılımcının hayatını kaybettiği belirlendi. Analizler, günlük beslenmede ultra işlenmiş gıdaların oranı yüzde 18’i aştığında, ölüm riskinin anlamlı şekilde arttığını ortaya koydu.

İşlenmiş gıdalar

Ultra işlenmiş gıdalar nelerdir?

Ultra işlenmiş gıdalar; yüksek oranda ilave yağ, şeker ve tuz içeren, protein ve lif oranı düşük olan, aynı zamanda yapay renklendirici, tatlandırıcı ve koruyucu maddelerle zenginleştirilmiş ürünlerdir.

Evde hazırlarken kullanılmayan katkı maddeleri içerirler. Dondurulmuş hazır yemekler, sosisler, gazlı içecekler, cipsler, bisküviler ve ketçap en bilinen örnekler arasında yer alır. Bunlar genellikle raf ömrünü uzatmak, lezzet katmak ve tüketimi kolaylaştırmak için geliştirilmiş, doğal içerikten oldukça uzak, fabrikasyon ürünlerdir.